Bản tin dân số thế giới tháng 6/2020

Số ca mang thai ngoài ý muốn tăng mạnh nếu kéo dài cách ly xã hội

Đại dịch Covid-19 đã gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng tới tất cả các đối tượng trong xã hội, trong đó phụ nữ được xác định là một trong những đối tượng chịu tác động nặng nề. Đây là đối tượng chiếm phần lớn trong số nhân viên y tế tuyến đầu, phải đối mặt với nguy cơ phơi nhiễm trước vi-rút corona cao hơn. Không dừng lại ở đó, vấn đề kinh tế và sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục của phụ nữ cũng sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu lệnh cách ly xã hội được kéo dài.

Nghiên cứu gần đây của Quỹ Dân số Liên hợp quốc nhấn mạnh rằng, nếu các quốc gia tiếp tục áp dụng lệnh cách ly xã hội trong vòng 6 tháng tới và các dịch vụ y tế vẫn bị gián đoạn thì 47 triệu phụ nữ ở các quốc gia thu nhập thấp - trung bình sẽ không thể tiếp cận với các phương pháp phòng tránh thai hiện đại. Hệ quả là sẽ có khoảng 7 triệu trường hợp mang thai ngoài ý muốn và dự kiến có thêm khoảng 31 triệu vụ bạo lực trên cơ sở giới. Sự gián đoạn trong việc triển khai các chương trình của Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại cấp cơ sở có thể dẫn tới 2 triệu trường hợp cắt bỏ bộ phận sinh dục nữ và 13 triệu trường hợp tảo hôn trong giai đoạn 2020 – 2030 mà đáng ra đã có thể ngăn chặn được.

Không chỉ vậy, tỷ lệ nữ giới phải làm việc trong thị trường lao động thiếu an toàn cao hơn và phải chịu ảnh hưởng về kinh tế nặng nề hơn từ đại dịch COVID-19. Gần 60% phụ nữ trên thế giới làm việc trong khu vực kinh tế phi chính thức và có nguy cơ rơi vào cảnh nghèo đói cao hơn. Lệnh đóng cửa trường học cùng với nhu cầu gia tăng của người cao tuổi đã khiến cho khối lượng công việc chăm sóc không được trả lương của phụ nữ cũng tăng theo.

Nhằm nâng cao nhận thức về nhu cầu chăm sóc sức khỏe sinh sản và tình dục cũng như tính dễ bị tổn thương của phụ nữ và trẻ em gái trước những tác động của đại dịch, Quỹ Dân số Liên hợp quốc đã đưa ra thông điệp “Đẩy lùi COVID-19: Cách thức bảo vệ quyền và sức khỏe của phụ nữ, trẻ em gái trong bối cảnh hiện tại” làm chủ đề Ngày Dân số thế giới 11/7/2020.

Nhật Bản quyết tâm giải quyết vấn đề tỉ lệ sinh thấp

Chính phủ Nhật Bản mới đây đã thông qua Đề án kế hoạch hóa gia đình, quy định các giải pháp để đối phó với tình trạng tỉ lệ sinh thấp, với quyết tâm thực hiện mục tiêu trong 5 năm tới sẽ nâng tỉ lệ sinh lên mức 1,8.Sau khi ghi nhận tỉ lệ sinh ở mức thấp kỷ lục là 1,26 năm 2005, tỉ lệ sinh của Nhật Bản có xu hướng cải thiện trong thời gian gần đây, nhưng vẫn chưa đạt được mục tiêu mà chính phủ nước này đề ra. Nguyên nhân được cho là do tâm lý bất an về mặt kinh tế, gánh nặng chi phí giáo dục và chăm sóc trẻ em.

Để giải quyết vấn đề này, Đề án kế hoạch hóa gia đình của Nhật Bản đề cập đến các nỗ lực nhằm thúc đẩy hình thức lao động chính quy đối với những người trẻ tuổi, bổ sung mức hỗ trợ cuộc sống mới cho các các hộ gia đình mới kết hôn. Để giảm gánh nặng chăm sóc trẻ cho phụ nữ, Chính phủ Nhật Bản đặt mục tiêu nâng tỉ lệ nam giới xin hưởng chế độ nghỉ việc để chăm sóc trẻ từ 6% như hiện nay lên mức 30% và nghiên cứu xây dựng những quy định mới để lao động nữ có thể dễ dàng hơn trong việc xin nghỉ thai sản, đồng thời xem xét tăng mức trợ cấp cho các gia đình dựa trên mức thu nhập và số lượng trẻ em.

Đề án về kế hoạch hóa gia đình được sửa đổi 5 năm một lần. Trong Đề án được ban hành năm 2015, Chính phủ Nhật Bản đặt mục tiêu sẽ cải thiện môi trường chăm sóc trẻ em và nâng tỉ lệ sinh. Tuy nhiên, mục tiêu này của chính phủ Nhật Bản đã không đạt được khi số lượng trẻ em sinh ra năm 2019 tại Nhật Bản chỉ đạt 864.000 trẻ, mức thấp nhất trong lịch sử thống kê.

Hà Lan cấm thuốc lá điện tử có hương vị

Chính phủ Hà Lan ngày 23/6 cho biết đang lên kế hoạch ban hành lệnh cấm sử dụng các loại thuốc lá điện tử có hương vị bắt đầu từ năm tới nhằm giảm bớt sức hấp dẫn của việc hút thuốc lá điện tử đối với các thanh thiếu niên.Theo đó, nước này sẽ sửa đổi luật về hút thuốc lá để đưa vào điều khoản cấm sử dụng các loại thuốc lá điện tử có hương vị và luật sửa đổi này có thể sẽ có hiệu lực vào nửa đầu năm tới.

Theo Thứ trưởng Y tế Hà Lan Paul Blokhuis, mỗi năm tại nước này có 20.000 người chết do ảnh hưởng của việc hút thuốc lá và mỗi ngày có khoảng 75 trẻ em bắt đầu hút thuốc. Ông nhấn mạnh thế hệ không hút thuốc lá của tương lai cũng cần không có chỗ cho thuốc lá điện tử.

Với nhiều hương vị và được cho là ít có hại cho sức khỏe, thuốc lá điện tử đã nhanh chóng trở nên phổ biến đối với những người không hút thuốc lá ở lứa tuổi thanh thiếu niên và được cho là một giải pháp thay thế lạnh mạnh hơn cho việc hút các loại thuốc lá thông thường. Tuy nhiên đã có nhiều nghiên cứu cho thấy loại thuốc lá trên gây tổn hại cho sức khỏe nhiều hơn so với những nhận định ban đầu.

Theo một báo cáo do chính phủ Hà Lan công bố hồi năm 2017, hơn 1/4 người dân nước này ở lứa tuổi từ 12 đến 16 tuổi đã có ít nhất một lần thử hút thuốc lá điện tử, trong khi thuốc lá điện tử và các loại bình hút thuốc đã bị chính quyền Hà Lan cấm đối với những người dưới 18 tuổi kể từ năm 2016.