Báo động tình trạng phá thai "chui" trên thế giới và những con số báo động ở Việt Nam

WHO báo động tình trạng phá thai "chui" trên thế giới

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra lời cảnh báo rằng khoảng 22,5 triệu ca phá thai mỗi năm được tiến hành tại các cơ sở y tế chui, hoặc thậm chí diễn ra tại nhà và bằng các phương pháp lạc hậu. 97% trong các ca phá thai là diễn ra tại các nước châu Phi, châu Á và khu vực Mỹ La-tinh, đe dọa tính mạng của 24 triệu phụ nữ. Những ca phá thai chui này sử dụng thuốc kém chất lượng mua tại chợ đen, hay bằng những phương pháp phá thai lỗi thời, không có kỹ thuật.

WHO cho biết, có khoảng 47.000 phụ nữ tử vong do phá thai mỗi năm, chiếm gần 13% các ca tử vong liên quan tới thai sản trên toàn thế giới.

Tại Việt Nam, theo số liệu của Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, 20-30% các ca phá thai là phụ nữ chưa kết hôn và 60 - 70% là sinh viên, học sinh, chủ yếu ở độ tuổi 15 – 19.

PGS.TS. Lưu Thị Hồng, Chủ tịch Hội sức khỏe sinh sản Việt Nam cho biết, tình trạng phá thai ở Việt Nam cao hơn nhiều nước trên khu vực và đứng thứ 5 trên thế giới. Tình trạng phá thai tuổi vị thành niên vẫn đang là vấn đề đáng báo động ở nước ta. Nguyên nhân chính là do các em gái tuổi vị thành niên chưa được gia đình và nhà trường trang bị kiến thức về giới tính và các biện pháp tránh thai. Bên cạnh đó, rất nhiều người trong giới trẻ hiện nay đang bị cuốn hút bởi lối sống thực dụng, tự do thỏa mãn tình dục… Cho đến khi thai quá lớn mới phát hiện ra và tìm đến cơ sở y tế để “giải quyết”.

Phó Vụ trưởng Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em Ðinh Anh Tuấn cho biết, tỷ lệ sử dụng các biện pháp tránh thai ở nước ta được duy trì ở mức khoảng 75 đến 79% trong nhiều năm qua, nhưng tỷ lệ phá thai vẫn cao là do còn nhiều trường hợp không áp dụng biện pháp tránh thai; có nhu cầu nhưng không được đáp ứng và nhất là thất bại trong các biện pháp tránh thai. Có những em đã phải trở thành bà mẹ "bất đắc dĩ" khi mới hơn 10 tuổi và có những em 15 tuổi đã nạo phá thai từ hai lần. Cá biệt, có những trường hợp phát hiện mang bầu thì thai đã hơn bảy tháng mới đến phá, nhưng lúc đó đã không thể bỏ thai được nữa... Theo nhiều chuyên gia lĩnh vực sinh sản, những con số được công bố chỉ là bề nổi của tảng băng chìm, số liệu thực tế có thể cao hơn nhiều. Thực tế này khiến bất cứ ai cũng phải giật mình về tình trạng nạo phá thai đáng báo động ở nước ta và mối nguy hại với thế hệ trẻ.

Giáo sư Nguyễn Thị Ngọc Phượng, Chủ tịch Hội Nội tiết sinh sản vô sinh TP Hồ Chí Minh cho biết: Không ít cô gái bỏ thai đến lần thứ ba, thứ tư dù đã được tư vấn về các biện pháp phòng tránh, nguy cơ tai biến sau nạo hút, nhưng chỉ vài tháng sau vẫn lại khuôn mặt ở độ tuổi thanh, thiếu niên đó đến nhờ bác sĩ giải quyết. Nạo phá thai dù một lần hay nhiều lần đều để lại những hậu quả nặng nề về sức khỏe cũng như tâm lý. Nhiều bé gái đến bỏ thai khi cơ thể đang trong giai đoạn phát triển mới qua tuổi dậy thì, cho nên rất nhiều biến chứng nguy hiểm xảy ra như: Nhiễm trùng, băng huyết, sót nhau, thủng tử cung, chửa ngoài dạ con, vô sinh... Còn nạo phá thai tại các phòng mạch tư nhân không có chuyên môn có thể dẫn đến vô sinh hoặc đe dọa nghiêm trọng tính mạng người mẹ. Vô sinh đối với phụ nữ chưa có con và nhất là đối với tuổi vị thành niên là một nỗi đau cả về thể chất và tâm hồn, gây ám ảnh lâu dài.

Hậu quả khôn lường

PGS.TS. Lưu Thị Hồng cho biết, mặc dù ngày nay có nhiều phương pháp an toàn như phá thai nội khoa (bằng thuốc), phá thai ngoại khoa (hút thai)… nhưng biến chứng trong khi thực hiện thủ thuật có thể để lại rất nhiều hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe và tâm lý...

Một trong những tác hại nghiêm trọng của việc phá thai là dẫn đến vô sinh, khoảng 20% ca điều trị vô sinh có tiền sử phá thai. Nguyên nhân dẫn đến vô sinh có thể đến từ nhiều hình thức phá thai không an toàn khác nhau. Các em còn quá trẻ chưa ý thức và lo sợ nên có thể không sử dụng thuốc kháng sinh hoặc không biết cách giữ vệ sinh sau phá thai.

Nhiều trường hợp vô sinh do tự ý phá thai bằng thuốc Đông y hay các loại thảo dược dân gian một cách sai lầm. Phổ biến hơn cả là các hình thức phá thai tại các cơ sở phá thai tư nhân không đủ điều kiện vệ sinh, vô khuẩn hoặc phá thai không hợp pháp, không đảm bảo an toàn dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như chảy máu, viêm nhiễm, sót rau, tổn thương tử cung, thậm chí có thể gây tử vong. Nhiều em sau đó đã không thể làm mẹ hoặc gặp những sang chấn tâm lý suốt cuộc đời.

Theo Tổng cục trưởng Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế) Nguyễn Doãn Tú, cần có những giải pháp tổng thể với sự tham gia của các ngành liên quan, chủ thể cùng các phụ huynh. Bên cạnh tuyên truyền, cần nghiêm cấm các nhà thuốc tư nhân, phòng khám tư nhân bán thuốc hoặc bỏ thai cho người ở tuổi vị thành niên, thanh niên. Với những cơ sở được phép thì các ca nạo phá thai là thanh niên, vị thành niên phải có cha mẹ đi cùng. Ngoài ra, trường học nên có nhiều buổi sinh hoạt chuyên đề, tuyên truyền định hướng cho trẻ vị thành niên, thanh niên hiểu về giới tính, tình dục an toàn. Các bậc cha mẹ cần cởi mở dạy dỗ, chỉ bảo con trong việc quan hệ tình dục an toàn.