789

Cách bảo vệ mắt cho người cao tuổi

Thứ Tư, 06/02/2019 03:25 PM (GMT+7)

Ở người cao tuổi, do sức đề kháng kém đi nên dễ bị lão hóa, như da nhăn, khô, tóc bạc, đau xương khớp khi chuyển mùa... Trong đó, mắt cũng là bộ phận bị ảnh hưởng nhiều. Tuy vậy, một số bệnh mắt gây nguy cơ mù lòa ở người già có thể phòng ngừa ít nhiều nhờ thăm khám và điều trị sớm.

Có rất nhiều bệnh mắt có thể gặp phải ở người già. Dưới đây là một số bệnh gây mù lòa chủ yếu cho người già và là những bệnh có thể điều trị được.

Đục thể thủy tinh

Đục thủy tinh thể ở người cao tuổi (hầu hết là có độ tuổi từ 50 trở lên) chiếm hơn 70% người mắc bệnh đục thủy tinh thể. Dấu hiệu rõ nét nhất của đục thủy tinh thể là thị lực giảm nhiều, nhìn thấy chấm đen, lóa mắt khi gặp ánh sáng cường độ mạnh.

mat1-15386453409901790484281

Đục thể thủy tinh là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa ở nước ta. Tỷ lệ bệnh đục thể thủy tinh tăng tương ứng với tuổi. Cụ thể, ở tuổi 65 đến 74 tuổi, tỷ lệ này là 18%; từ 75 đến 84 tuổi, tỷ lệ đục thể thủy tinh là 45,9%. Tuy đục thể thủy tinh phổ biến và có khả năng gây mù lòa, nhưng bệnh lại khá dễ dàng sàng lọc trong cộng đồng. Phát hiện bệnh và theo dõi, tái khám định kỳ, điều trị phẫu thuật sẽ giúp người đục thể thủy tinh tránh được mù lòa.

Thoái hóa hoàng điểm ở người già

Bên cạnh đục thủy tinh thể, thoái hóa hoàng điểm cũng là một bệnh mắt phổ biến ở người cao tuổi. Bệnh thường tiến triển từ từ và làm mất thị lực không hồi phục, khoảng 58% người trên 55 tuổi bị thoái hóa hoàng điểm tuổi già.

Khi bị thoái hóa hoàng điểm, mắt sẽ có một số triệu chứng như giảm dần thị lực (nhìn mờ) vùng trung tâm, đôi khi nhìn mờ đột ngột, thể nặng sẽ gây mù mắt hoàn toàn; nhìn hình biến dạng, méo mó; nhìn có ám điểm (điểm mờ đen) trước mắt; rối loạn thị lực màu: nhìn mọi vật mờ và nhạt màu, song thị (nhìn thành hai hình).

Ở các nước công nghiệp phát triển, thoái hoá hoàng điểm người già là nguyên nhân hàng đầu gây mù loà cho lứa tuổi trên 50. Để dự phòng, tất cả những bệnh nhân có tuổi (trên 50 tuổi, hoặc thậm chí là ở tuổi trẻ hơn), mất thị lực trung tâm, nhìn hình thấy xoắn vặn hoặc có ám điểm cần được khám xét và chụp mạch ngay. Điều trị bằng laser có thể được chỉ định cho thể thoái hoá dạng ướt.

Glocom (dân gian còn gọi là thiên đầu thống)

Glocom, nhất là glocom góc mở vẫn là một nguyên nhân hàng đầu gây mù loà trên phạm vi toàn cầu. Tỷ lệ glocom góc mở nguyên phát tăng từ 0,1 % ở tuổi 40-49 lên tới 3% ở tuổi trên 70. Glocom với tổn thương đặc trưng của đầu dây thần kinh thị giác, thường gây ra do áp lực trong nhãn cầu (nhãn áp) tăng.

Hiện nay, ở Việt Nam có khoảng 30.000 người mù do glocom. Bởi vậy, bệnh đang là gánh nặng cho nhiều gia đình cũng như cho toàn xã hội. Hiện nay có 2 loại là glocom góc đóng nguyên phát và glocom góc mở nguyên phát

So với bệnh đục thể thủy tinh, phát hiện bệnh glocom thường phức tạp, khó khăn hơn do triệu chứng bệnh lu mờ (nhất là thể bệnh nhãn áp không cao).

Hơn nữa, việc thăm khám nhãn áp, thị trường cũng chưa có điều kiện thực hiện rộng rãi trong cộng đồng. Nếu không khám mắt định kỳ, rất nhiều bệnh nhân không biết mình mắc bệnh này. Điều này dẫn đến phát hiện bệnh muộn và phải chịu cảnh mù lòa. Để phát hiện bệnh, người cao tuổi cần được thăm khám nhãn áp và đáng giá gai thị 3 năm một lần, những trường hợp nghi ngờ có thể tăng lên một năm/lần.

Phòng ngừa, phát hiện và điều trị sớm bệnh mắt để phòng mù lòa

Thực tế cho thấy, việc đi khám định kỳ rất có ý nghĩa trong phòng bệnh mắt, tránh mù lòa. Quá trình lão hóa các bộ phận trong cơ quan thị giác thường diễn ra từ từ. Đừng để trải qua nhiều năm không thăm khám gì, đến lúc phát hiện nhìn mờ mới đi khám thì đã muộn. Bên cạnh đó, mọi người cần chú ý đến yếu tố dinh dưỡng (ăn đủ chất, đa dạng thực phẩm…) cùng lối sống lành mạnh (tập thể dục thể thao, bỏ các thói quen xấu, tránh stress…) để phòng ngừa bệnh mắt.

Hút thuốc, uống rượu là điều nên tránh để đôi mắt có thị lực tốt hơn, bởi nghiên cứu cho thấy: hút thuốc hay uống rượu đều làm giảm ngưỡng nồng độ các enzyme chống oxi hoá tại võng mạc. Các enzyme này có tác dụng bảo vệ võng mạc trước các tác nhân oxi hoá, nhất là khi mắt phơi nhiễm trước ánh sáng mặt trời.

 Khi ra ngoài trời, mọi người nên dùng kính râm để bảo vệ mắt, bởi ánh nắng mặt trời không tốt cho cả thể thuỷ tinh và võng mạc.

Người cao tuổi do khả năng hấp thu dinh dưỡng hạn chế, cần bổ sung vitamin như vitamin A, vitamin C, vitamin E với liều cho phép bởi bác sĩ chuyên khoa. Vitamin A, C, E có tác dụng chống oxi hoá mạnh, do đó bổ sung hợp lý các vitamin này sẽ làm chậm quá trình lão hóa. Tham khảo những thực phẩm cho đôi mắt sáng.

Những người có nguy cơ cao đối với đục thể thuỷ tinh và thoái hóa hoàng điểm người già (có bệnh vữa xơ động mạch, cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, những người nghiện thuốc lá và rượu…) cần chú ý đề phòng bệnh mắt hơn bằng cách: điều trị bài bản những bệnh đang có; giảm thuốc lá và rượu, tiến tới thật hạn chế hoặc bỏ hẳn rượu và thuốc lá thì càng tốt; thăm khám thường xuyên để phát hiện bệnh sớm.

Ngoài ra, khi đi đường, chúng ta nên đeo kính bảo vệ mắt, tránh tiếp xúc mắt trực tiếp với ánh nắng mặt trời và bụi bẩn làm hại mắt. Để giảm nguy cơ tật khúc xạ, cần phải làm sao tránh tình trạng mắt phải điều tiết quá mức, tức là giảm thời gian và cường độ làm việc của mắt. Có nhiều cách giúp giảm căng thẳng cho mắt như hạn chế hình thức giải trí bằng xem truyền hình, tăng cường các hoạt động ngoài trời.

Trong trường hợp có bệnh lý cụ thể như tăng huyết áp thì phải kiểm soát huyết áp thật tốt theo lời khuyên của bác sĩ. Hay khi có những biểu hiện rõ rệt các bệnh về mắt nên đến khám và điều trị ở các cơ sở y tế có uy tín để được điều trị đúng cách và hiệu quả.

Phạm Huyền

Cùng chuyên mục

Nhân ngày tránh thai thế giới 26/09, cùng tìm hiểu về màng phim tránh thai

Màng phim tránh thai VCF (còn gọi là film tránh thai hay màng tránh thai) là lựa chọn biện pháp tránh thai. Nhưng màng phim...

Để cuộc nói chuyện về giới tính với con trở nên tinh tế

Giáo dục giới tính cho trẻ giúp trẻ hiểu rõ về bản thân, có khả năng tránh khỏi nhiều nguy cơ xấu. Song trong...

Những sai lầm của cha mẹ khi giáo dục giới tính cho trẻ

Xung quanh việc giáo dục giới tính cho trẻ, bản thân cha mẹ vẫn có những hiểu nhầm, từ đó việc làm thế nào...

Con xuất hiện xu hướng đồng tính, phụ huynh cần làm gì?

Mỗi cá nhân sẽ có 4 đặc điểm: Giới tính sinh học, bản dạng giới, thể hiện giới, xu hướng tính dục. Các...