Chuyên gia khuyến cáo những vấn đề liên quan đến sản dịch và kinh nguyệt sau sinh

Sản dịch sau sinh là gì?

Sản dịch sau sinh là dịch chảy ra từ âm đạo sau khi mẹ hoàn thành ca sinh. Trong sản dịch bao gồm máu, các mô từ lớp niêm mạc tử cung và có thể lẫn cả các vi khuẩn.

Khi nhau thai bong ra khỏi tử cung, nó khiến cho các mạch máu tại nơi tiếp xúc giữa nhau thai và tử cung bị mở ra và lượng máu này chảy vào tử cung rồi chảy ra ngoài qua âm đạo.

Sau khi nhau thai được xuất ra khỏi cơ thể, tử cung sẽ co bóp để đóng các mạch máu kể trên và nhờ đó, giảm lượng máu chảy ra ngoài.

Mẹ không nên quá lo lắng về tình trạng này, vì trong thời gian mang thai, lượng máu trong cơ thể đã tăng lên khá nhiều nên chảy máu trong một vài ngày đầu sau sinh không gây ra tình trạng thiếu máu.

Trong 2 đến 4 ngày sau khi sinh, sản dịch sẽ chứa nhiều nước hơn, lúc này các mạch máu trong tử cung đã được liền lại nên lượng máu chảy ra sẽ ít dần và sản dịch sẽ chuyển màu hồng.

Sản dịch sau sinh thường thay đổi màu sắc trong vài ngày. Những ngày đầu tiên, sản dịch chứa nhiều máu và có màu đỏ tươi.

Sau khoảng 10 ngày, sản dịch sẽ có màu vàng hoặc trắng vì thành phần chủ yếu trong sản dịch lúc này là các tế bào bạch cầu và các tế bào từ niêm mạc tử cung.

Lượng sản dịch có khác nhau theo thời gian, thông thường:

- Trong 3 ngày đầu, sản dịch gồm các cục máu nhỏ nên có màu đỏ thẫm.

- Từ ngày thứ 4 – 8 sản dịch có màu loãng hơn, màu lờ lờ máu cá.

- Từ ngày thứ 8, sản dịch không có máu, chỉ là một chất dịch trong.

Sản dịch và kinh nguyệt sau sinh có giống nhau?

Sản dịch sau sinh là sự bong tróc lớp nội mạc tử cung và không nên nhầm lẫn với kinh nguyệt. Sản dịch sau sinh khác nhau giữa từng trường hợp và cũng có thể phụ thuộc vào phương pháp sinh là sinh thường hay sinh mổ.

Trung bình, sản phụ có thể bị ra máu kéo dài tới 1 tháng sau sinh. Đối với những phụ nữ sinh bằng phương pháp mổ, sản dịch có thể ra trong thời gian ngắn hơn vì phần lớn nội mạc tử cung đã được bóc sạch trong quá trình mổ. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, người mẹ vẫn có thể bị sản dịch kéo dài.

Khi nào có kinh trở lại

Phụ nữ có thể có kinh trở lại sau 6 tuần sinh con vì khi đó cơ thể họ đã trở lại tình trạng như trước khi mang thai. Các hormon như progesteron, estrogen, gonadotropin màng đệm người (HCG) cũng trở lại mức bình thường. Tuy nhiên, thời gian người phụ nữ bắt đầu có kinh nguyệt trở lại sau sinh phụ thuộc nhiều vào các yếu tố như cho con bú, lượng hormon và lối sống.

Sản dịch hết rồi lại ra phải làm sao?

Sau khi sinh, bên cạnh niềm hạnh phúc được chào đón bé cưng, mẹ cũng sẽ trải qua một số khó chịu, trong đó có hiện tượng sản dịch. Trong một số trường hợp, tử cung không co bóp tốt để phục hồi kích thước sau khi sinh, dẫn đến việc các mẹ bị mất nhiều máu do băng huyết.

Ngoài ra, một số mẹ còn bị bế sản dịch, tức là sản dịch không thoát ra ngoài được và cần được can thiệp để tránh nhiễm trùng.

Thông thường, trong 20 ngày đầu tiên sau sinh, sản dịch sẽ đi từ mức nhiều nhất đến thấp nhất và chấm dứt, bất kể là mẹ sinh theo phương pháp nào. 45 ngày, tức là khoảng 6 tuần sau sinh, bà đẻ sẽ hết sản dịch.

Tuy nhiên, việc sau sinh bao lâu thì hết sản dịch còn tùy thuộc vào đặc điểm cơ thể của mỗi mẹ. Cách chăm sóc mẹ sau sinh, chế độ sinh hoạt, vận động... cũng ảnh hưởng không ít đến thời gian ra sản dịch.

Đặc biệt, nếu mẹ cho con bú hoàn toàn thì cơ thể sẽ tiết ra một lượng hormone oxytocin, giúp tử cung co hồi lại nhanh hơn và giảm tình trạng chảy máu sau sinh. Nếu qua 6 tuần sau sinh mà sản dịch hết rồi lại ra thì mẹ nên đến bệnh viện để được kiểm tra, phòng tránh các nguy cơ nhiễm trùng hay biến chứng nguy hiểm.

Mối liên quan giữa cho con bú và kinh nguyệt

Cho con bú ảnh hưởng tới kinh nguyệt sau sinh. Những phụ nữ cho con bú hoàn toàn và cho bú 2-3 lần ban đêm có thể có kinh trở lại sau sáu tháng hoặc thậm chí là muộn hơn. Những phụ nữ không cho con bú có thể có kinh sau khoảng 6 tuần.

Kinh nguyệt bất thường sau sinh

Nhiều phụ nữ có kinh nguyệt bất thường sau sinh, điều này là bình thường. Vì chu kỳ kinh nguyệt bị ảnh hưởng bởi việc cho con bú, sự dư thừa hormon prolactin trong máu có thể gây ra tình trạng thất thường này. Nhưng tốt nhất là bạn nên đi khám bác sĩ để loại trừ một số khả năng khác như rối loạn tuyến giáp, ung thư hoặc bất cứ nguyên nhân tại chỗ nào.

Chuyên gia khuyến cáo

Các bác sĩ luôn đưa ra khuyến cáo để thoải mái và giảm bớt khó chịu do sản dịch, mẹ có thể sử dụng các loại băng vệ sinh khổ lớn dành riêng cho các mẹ mới sinh. Tuyệt đối không nên sử dụng tampon ít nhất là 6 tuần sau sinh vì chúng làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Các mẹ cần đặc biệt lưu ý đến các bất thường xảy ra như chảy máu, đau bụng hoặc sốt cao… Tất cả các dấu hiệu này xuất hiện sau sinh đều cảnh báo biến chứng nguy hiểm.

Nếu sản dịch ra quá nhiều, trong vòng 1 giờ có thể làm ướt đẫm băng vệ sinh và xuất hiện những cục máu đông lớn, mẹ nên kiểm tra kỹ vì đó có thể là dấu hiệu băng huyết sau sinh.

Nếu sản dịch chậm kết thúc và mẹ bị sốt cao, đó là dấu hiệu điển hình của hiện tượng bế sản dịch, mẹ cần đến bệnh viện để được sơ cứu những biến chứng xảy ra.