Hồi xuân ở phụ nữ và những điều cần biết

Thứ Ba, 04/06/2019 06:15 AM (GMT+7)

Hồi xuân là hiện tượng rất phổ biến với nhiều người. Lứa tuổi từ 45 trở đi, khi phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh, cứ ngỡ cơ thể sẽ khô héo, mệt mỏi thì nay lại hoàn toàn khác.

hoi-xuan

Khi nào người phụ nữ bước vào tuổi hồi xuân

Về hoạt động sinh dục, cuộc đời người phụ nữ có thể chia thành 4 giai đoạn dựa vào diễn biến của kinh nguyệt: Thời kỳ trước dậy thì (chưa có kinh nguyệt); dậy thì (bắt đầu có kinh nguyệt); thời kỳ hoạt động sinh dục (các chức năng sinh sản phát triển hoàn chỉnh); thời kỳ mãn kinh (không còn kinh nguyệt, không thể thụ thai, các chức năng sinh dục suy kiệt).

Trước khi mãn kinh hoàn toàn thường có giai đoạn chuyển tiếp gọi là tiền mãn kinh với một số thay đổi đặc biệt. Trong giai đoạn này kinh nguyệt thường không đều, chu kỳ kinh dài ra hay ngắn đi, lượng máu kinh thay đổi nhiều lên hay ít đi một cách đặc biệt, có thể rong kinh, băng kinh.

Kèm theo thường xuất hiện các rối loạn về thần kinh thực vật như các cơn nóng mặt (bốc hỏa), hồi hộp, đánh trống ngực, vã mồ hôi, mất ngủ, cáu gắt, giảm tập trung...

Đôi khi trong thời kỳ tiền mãn kinh, do sự tiết hormon sinh dục nữ suy giảm gây cơ chế feed-back (điều khiển ngược) lên vùng dưới đồi - tuyến yên dẫn đến tăng tiết đột ngột các hormon hướng sinh dục tác động lên buồng trứng, kích thích các nang trứng còn lại chế tiết estrogen tăng vọt.

Người phụ nữ lúc này chịu ảnh hưởng của nồng độ nội tiết tố nữ tăng cao, hoạt động sinh dục có thể tăng lên, cơ thể cảm thấy như trẻ lại, dân gian thường gọi là hiện tượng “hồi xuân”.

Hồi xuân - đẹp mà không bền

Thời kỳ tiền mãn kinh ở phụ nữ Việt Nam trung bình bắt đầu từ tuổi ngoài 40 cho đến khi hết kinh vào khoảng tuổi 55. Thời kỳ này người ta gọi nó là tuổi hồi xuân. Lúc này cơ thể có nhiều thay đổi bởi trong quá trình tiền mãn kinh có hiện tượng tăng nội tiết tố estrogen, do đó mà hoạt động tình dục rất đa dạng.

Ở tuổi này, nhiều phụ nữ thấy tinh thần phấn chấn, yêu đời, tâm sinh lý tốt hơn và từ đó ham muốn cũng “tăng cao hơn”. Tuy nhiên, giai đoạn tươi đẹp này lại ngắn ngủi, nó chỉ kéo dài khoảng 1 - 2 năm. Bởi sau đó lượng estrogen sẽ suy giảm, cùng với nó là tuổi xuân và ham muốn tình dục của người phụ nữ cũng dần dần biến mất và không ít phụ nữ sẽ cảm thấy mất tự tin và rơi vào trạng thái trầm cảm.

Sự suy giảm nội tiết tố nữ làm cho âm đạo trở nên mỏng, khô và kém đàn hồi, do đó họ có cảm giác đau rát và khó đạt cực khoái khi quan hệ. Lâu dần có thể dẫn tới tình trạng lãnh cảm, sợ gần chồng…

Khi buồng trứng không còn sản xuất estrogen thì cơ thể người phụ nữ bắt đầu thay đổi rõ rệt: ngực chảy sệ, mỡ tập trung nhiều ở hông, bụng… làm cho cơ thể trở nên không gọn gàng, biến dạng; da và tóc trở nên khô, các nếp nhăn, nám xuất hiện ngày càng nhiều.

Khi buồng trứng đã thoái hoá và trứng không còn rụng cũng là lúc phụ nữ bắt đầu cho một tiến trình mới, đó là hiện tượng nam hoá. Khi đó sự thay đổi chấm dứt các hormon sinh dục sẽ kéo theo các nguy cơ như mất ngủ, kém tập trung, mệt mỏi, trầm cảm.

Các rối loạn ở thời kỳ hồi xuân

Đa số phụ nữ trong thời kỳ tiền mãn kinh đều có một số biểu hiện đặc biệt, có thể ít nhiều khác nhau ở từng người do cơ địa, nhưng nói chung đều xuất hiện các rối loạn sau:

Các rối loạn vận mạch

Cơn bốc hỏa: thường ở đầu, mặt, cổ, diễn ra trong vài phút, có thể lên đến vài chục cơn mỗi ngày. Các cơn bốc hỏa này thường xảy ra khi có các thay đổi, kích thích tâm lý và mất đi tự nhiên.

Vã mồ hôi: Thường xảy ra sau các cơn bốc hỏa, do hiện tượng co mạch trở lại gây toát mồ hôi đầm đìa, thường xảy ra vào ban đêm. Chóng mặt, nhức đầu: do hiện tượng co mạch máu não, có khi gây cảm giác mất thăng bằng. Hồi hộp, đánh trống ngực.

Các rối loạn tâm lý:

Mất ngủ, ngủ không sâu; nóng tính, hay cáu gắt, cảm giác dễ bị tổn thương, hay lo lắng về sức khỏe. Một số ít phụ nữ có thể bị trầm cảm, thường xảy ra ở những người có tiền sử tâm lý không ổn định.

Các rối loạn ở đường sinh dục và tình dục: Tổ chức liên kết vùng niệu - sinh dục mỏng đi, tưới máu ít làm âm hộ xơ teo nhỏ, niêm mạc âm đạo teo mỏng, khô nhẵn nên dễ bị tổn thương sang chấn.

Tử cung nhỏ dần, nội mạc tử cung mỏng, teo đét. Các hệ thống treo cơ quan sinh dục như cân, dây chằng nhão, có thể dẫn đến sa sinh dục. Giao hợp khó khăn do khô âm hộ, âm đạo, đau rát dẫn đến sợ giao hợp, ham muốn tình dục cũng giảm nhiều.

Các thay đổi ở da:

Da mỏng, lớp mỡ dưới da giảm, các tổ chức liên kết lỏng lẻo làm da nhăn nheo, chảy xệ. Các thụ thể androgen giảm, gây rụng lông mu, lông nách, các tuyến nhờn teo nhỏ làm da khô, cùng với hiện tượng giảm tưới máu ở da làm da càng ngày càng mỏng đi.

Các thay đổi ở hệ tiết niệu:

Niệu đạo teo nhỏ, lỗ đái mở rộng gây hiện tượng són đái, nhất là khi gắng sức. Có thể xuất hiện đái buốt, đái rắt, nhiễm khuẩn tiết niệu ngược dòng do sự tưới máu vùng niệu - sinh dục bị suy giảm nhiều.

Loãng xương do mật độ xương thay đổi:

Nguyên nhân do mất thành phần canxi trong xương vì hấp thụ canxi giảm nhiều. Sự suy giảm trầm trọng nồng độ estrogen trong máu dẫn đến giảm tích lũy canxi ở xương. Ở tuổi mãn kinh người phụ nữ có thể mất 6% khối lượng xương mỗi năm.

Những vấn đề ở hệ thống tim mạch:

Tỷ lệ bệnh tim mạch của phụ nữ mãn kinh tăng lên 2-4 lần so với lứa tuổi sinh đẻ. Estrogen có vai trò giảm cholesteron, giảm triglycerid trong máu, thông qua đó có tác dụng bảo vệ thành mạch chống xơ vữa. Chính vì vậy sự suy giảm estrogen trong thời kỳ mãn kinh dẫn đến tăng nguy cơ bệnh mạch vành, tăng huyết áp, huyết khối...

Cách gì để kéo dài tuổi hồi xuân?

Trước hiện tượng trên, nhiều nhà khoa học đã cố gắng nghiên cứu các phương pháp để kéo dài tuổi xuân. Một trong những hướng đó là bổ sung hormon cho nữ giới khi có hiện tượng suy giảm hormon ở giai đoạn tiền mãn kinh và sau mãn kinh. Tuy nhiên các hormon cũng là con dao hai lưỡi, một mặt có thể đem lại sự tươi trẻ nhưng mặt khác lại có thể gây ra những tác dụng phụ đôi khi nguy hiểm.

Do đó để giữ vấn đề tình dục không bị sớm phai tàn và cuộc sống tuổi trung niên được viên mãn, thì phụ nữ tuổi này cần có một lối sống tích cực.

Ngoài ra, phụ nữ cần gạt bỏ định kiến coi tuổi trung niên là không cần quan tâm đến tình dục để giữ cho tâm hồn trẻ trung. Thái độ sai lầm về tình dục còn làm cho người phụ nữ gặp nhiều trở ngại hơn cả những thay đổi sinh học do thiếu hụt estrogen.

Khi có dấu hiệu khô âm đạo, gây khó khăn cho quan hệ tình dục thì không nên ngại ngùng chấm dứt chuyện chăn gối mà cần dùng các biện pháp hỗ trợ như thuốc bôi trơn có chứa estrogen dạng gel (giống như kem lỏng) hay dạng viên nang cho mỗi lần giao hợp, để giảm hiện tượng khô và teo niêm mạc âm đạo.

Ở tuổi trung niên, vợ chồng cần sự chăn sóc và tạo cơ hội khơi dậy cảm xúc tình dục hơn khi tuổi còn trẻ. Quan hệ tình dục cần duy trì ở mức độ thích hợp với cả hai người.

Chia sẻ chân thành về cảm xúc và nhu cầu tình dục là điều rất cần thiết bởi sự dồn nén về tâm lý kéo dài không chỉ có hại cho vấn đề tình dục mà còn ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ chung. Ở tuổi này, việc chăm sóc sức khoẻ bản thân càng trở nên quan trọng.

Cần có lối sống tích cực bao gồm ăn uống hợp lý (nhiều rau quả, ít thịt), vận động hàng ngày, tập thể dục, thể thao vừa với sức khỏe. Và một cuộc sống không stress là một trong những phương thuốc hữu hiệu để tuổi xuân được kéo dài.

Duyen

Cùng chuyên mục

Những điều cần biết khi cấy que tránh thai

Cấy que tránh thai là một phương pháp tránh thai hiện đại, có độ tin cậy cao và đang là sự lựa chọn của rất...

Những điều cần biết về vòng tránh thai nội tiết

Vòng tránh thai nội tiết có chứa progesterone, hormone này giúp ngăn chặn hoạt động của chu kỳ nội mạc tử cung do...

Những lưu ý trong đặt vòng tránh thai

Đặt vòng là phương pháp được sử dụng rộng rãi vì chi phí hợp lý, thủ thuật đơn giản và hiệu quả cao, an...

Những điều cần biết về thuốc tiêm tránh thai

Y học phát triển kèm theo các dự luật về kế hoạch hóa gia đình cũng như sự cởi mở trong lối sống khiến cho nhu...