Hướng dẫn khẩu phần ăn thích hợp cho người đau dạ dày

Nguyên nhân bị bệnh đau dạ dày

Có thể nói bệnh đau dạ dày là một trong những bệnh mà rất nhiều người Việt mắc phải. Nguyên nhân chủ yếu của bệnh dạ dày là do:

 Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori): 80% người mắc bệnh loét dạ dày này là do sự ảnh hưởng của các vi khuẩn HP. Trong những người mắc bệnh do vi khuẩn HP thì có 25% số người đã nhiễm khuẩn HP nhưng chưa bị loét dạ dày cho đến khi con người bắt đầu những thói quen xấu như là hút thuốc lá, uống rượu bia ... tạo ra môi trường sinh trưởng tốt cho loại vi khuẩn HP sinh trưởng.

Lạm dụng thuốc Tây quá đà: kháng sinh liều cao sẽ có thể tiêu diệt hoàn toàn các loại vi khuẩn có lợi cho dạ dày. Khi sử dụng thuốc giảm đau cũng góp phần làm giảm lượng chất nhầy bảo vệ dạ dày.

Stress: Khi chúng ta thường xuyên bị tình trạng căng thẳng kéo dài thì đồng nghĩa sẽ làm gia tăng tình trạng co bóp ở dạ dày, đồng thời kích thích tăng tiết acid dịch vị, gây mất cân bằng độ PH và sẽ làm bào mòn niêm mạc dạ dày.

Thuốc lá, bia rượu, chất kích thích góp phần hủy hoại dạ dày: Nicotine trong khói thuốc lá làm tăng bài tiết acid dạ dày, đồng thời cản trở sự phục hồi tổn thương của niêm mạc tế bào. Còn nồng độ cồn trong bia rượu cao cũng góp phần phá hủy đi lớp niêm mạc dạ dày, và làm giảm chức năng hấp thu của các chất, đồng thời bào mòn dạ dày...

Thói quen xấu trong sinh hoạt: khi ăn quá no hoặc quá đói, khi vừa ăn vừa đọc sách hoặc là xem tivi, hay là ăn quá khuya, và sử dụng thực phẩm bẩn... cũng sẽ khiến dạ dày phải làm việc quá mức, điều này dẫn đến tình trạng loét dạ dày.

 Dấu hiệu, triệu chứng của bệnh đau dạ dày

Nếu bạn đang mắc phải một trong những triệu chứng dưới đây, rất có thể bạn đã mắc phải bệnh đau dạ dày:

 Ăn không thấy ngon, cảm giác bị chướng bụng: do hệ tiêu hóa không ổn định.

Ợ hơi, ợ chua, nóng rát thượng vị: nguyên nhân do lượng acid dư thừa đẩy ngược lên khoang miệng

Buồn nôn: nguyên nhân là do thức ăn không được tiêu hóa sẽ bị đẩy ra ngoài.

Xuất huyết dạ dày: xuất hiện khi niêm mạc dạ dày đã bị tổn thương một cách nghiêm trọng.

Đau thượng vị và đau bụng: tình trạng đau âm ỉ, nóng rát khó chịu... ở vùng thượng vị hoặc là vùng bụng phía trên bên trái.

Ho kéo dài không tìm được nguyên nhân.

Rối loạn bài tiết phân.

Buồn nôn là dấu hiệu của bệnh đau dạ dày.

Buồn nôn là dấu hiệu của bệnh đau dạ dày

Bệnh đau dạ dày không nên ăn gì?

Không sử dụng các loại nước uống có gas hay là cà phê, không uống sữa trong thời gian điều trị thay vào đó nên chọn các loại trà thảo dược, nước lọc

Không nên ăn các loại gia vị cay nóng

Không nên uống bia rượu, hay là hút thuốc lá

Xúc xích, lạp xưởng, thịt hun khói

Nên chia nhỏ các bữa ăn trong một ngày: chúng ta không nên ăn quá no, hoặc cũng không nên để quá đói rồi mới ăn. Bởi vì khi ăn quá no sẽ làm cho dạ dày phồng căng, và sinh ra nhiều loại axit có hại, dễ gây đau.

Không sử dụng thức ăn có tính axit

Các loại trái cây có vị chua (ví dụ như : cam, bưởi, chanh, me ...), cà muối, giấm, mẻ, hay là một số loại nấm, nước sốt thịt cá đậm đặc, các gia vị ớt, tỏi...Ngoài ra, chúng ta cần tránh các loại thức ăn có chứa nguy cơ làm tổn thương tới lớp niêm mạc bảo vệ, và khiến cho dạ dày phải co bóp và nghiền nát nhiều như: các loại thức ăn cứng, hay các loại rau chứa nhiều chất xơ, các trái cây còn xanh cứng (cóc, ổi, xoài, táo...), hay là thịt nhiều gân sụn... Chưa kể những thức ăn kể trên phải mất một khoảng thời gian mới đến được dạ dày, axit sẽ luôn được sản xuất trong khi dạ dày trống, vô tình sẽ làm tăng lượng axit có trong dạ dày.

Hạn chế ăn những loại thức ăn chế biến sẵn, khó tiêu, và có chứa nhiều muối như là: Chả lụa, hay lạp xưởng, hoặc các loại thịt xông khói, thịt nguội, xúc xích...

Sản phẩm từ sữa

Có thể bạn sẽ rất ngạc nhiên khi được biết rằng có ít nhất 65% số lượng dân số không dung nạp được lactose. Có nghĩa là những người đó giảm khả năng tiêu hóa lactose (là một loại đường có trong sữa). Và nếu như bạn thuộc tạng người không thể dung nạp đường lactose thì các sản phẩm từ sữa có thể sẽ là tác nhân gây ra các vấn đề lớn cho hệ tiêu hóa. Các triệu chứng sẽ kèm theo bao gồm các loại đầy hơi, khó tiêu, hay là đau bụng và tiêu chảy. Do đó, mỗi khi uống sữa hay ăn các sản phẩm từ sữa mà bạn có các triệu chứng khác thì hãy nhớ nên tránh xa các sản phẩm từ sữa. Đặc biệt, khi bạn đói thì lại càng không nên uống sữa hay ăn các sản phẩm từ sữa, bởi nó sẽ gây hại cho dạ dày nhiều hơn.

Thịt đỏ

Khi ăn thịt đỏ vào trong cơ thể sẽ làm cho cơ thể chúng ta cảm thấy khó khăn hơn trong quá trình tiêu hóa, bởi vì các protein động vật thường sẽ có hàm lượng axit cao. Vì vậy, khi chúng ta muốn tiêu hóa các loại thịt đỏ này, cơ thể chúng ta sẽ phải tăng sản xuất các loại axit trong dạ dày. Sự gia tăng axit nói trên đương nhiên sẽ là không tốt đối với những người đang có bệnh dạ dày.

Thực phẩm cay

Các loại gia vị cay sẽ làm tăng lượng axit có trong dạ dày và sẽ làm cho chứng viêm dạ dày trở nên nặng hơn. Hơn nữa, các loại thực phẩm cay sẽ còn gây ra kích ứng dạ dày, làm các vết viêm đang tồn tại trong dạ dày sẽ trở nên nghiêm trọng và gây ra các vết loét. Do đó, nếu dạ dày đã yếu sẵn thì nên tránh ăn các loại thức ăn quá cay để có thể bảo vệ sức khỏe dạ dày tốt hơn.

Lập kế hoạch khẩu phần ăn

 • Mẫu thực đơn khẩu phần ăn đối với người ăn chay

Bữa Thức ăn

Sáng sớm

• 1 cốc nước ấm với 1 thìa cafe mật ong

Bữa sáng

Lựa chọn:

• Bột yến mạch với sữa gầy (không mỡ sữa)

• Nước ép rau bina, nho và quả kiwi

Bữa trưa

Lựa chọn:

• Cà rốt, rau xanh, và món salad rau bông cải xanh

• Canh bí hay dưa chuột

• 1 bát (ăn cơm) bầu nậm luộc

Sau ăn trưa

• 1 cốc sữa chua không mỡ sữa

Ăn nhẹ xế chiều

• 1 cốc nước ép quả lựu tươi (không phải nước ép quả đóng gói)

Bữa tối

Lựa chọn:

• Mì sợi không protein gluten với dầu oliu, húng quế, bí xanh, và bông cải xanh

• Đậu thận đỏ với cà rốt và củ cải đường

Tác dụng

Mật ong được mệnh danh là thầy thuốc của thiên nhiên và nó sẽ làm dịu kích thích niêm mạc dạ dày. Sữa gầy hoặc nước ép sinh tố hỗn hợp có thể dược dùng cho bữa sáng để thu nhận một lượng chất xơ tổng số có lợi cho tiêu hóa.

Sữa chua không mỡ sữa sẽ giúp bổ sung những vi khuẩn đường ruột có lợi. Nước ép quả lựu sẽ làm giảm hàm lượng a xit trong dạ dày. Ăn nhẹ vào bữa tối sẽ giúp hệ tiêu hóa của bạn được nghỉ ngơi đôi chút.

• Mẫu thực đơn khẩu phần ăn đối với người không ăn chay

Bữa

Thức ăn

Sáng sớm

• 1 cốc nước ấm với 1 thìa cafe mật ong

Bữa sáng

Lựa chọn:

• 1 quả trứng luộc (cả quả) + 1 lát bánh mì

• Nước ép chuối, táo và đào

Bữa trưa

Lựa chọn:

• Cháo nước gà hầm với cà rốt, hành đỏ và rau bina

• Cá thu bọc vỏ (giấy bạc) nướng vỉ

Sau ăn trưa

• 1 bát nhỏ quả nho

Ăn nhẹ xế chiều

• 1 cốc nước ép quả lựu (không phải nước ép quả đóng gói)

Bữa tối

Lựa chọn:

• Cá hồi nướng với bông cải xanh

• Ức gà hầm đậu lăng vàng với bầu nậm băm nhỏ

Tác dụng

Hãy bắt đầu ngày mới với mật ong – vị thuốc của thiên nhiên. Một quả trứng luộc chín sẽ cung cấp cho bạn protein và chất béo tốt để khởi động ngày mới. Bánh mì có nhều chất xơ giúp tiêu hóa và giảm cân. Bạn hãy chọn lấy 4 loại bánh mì để tránh loại mà bạn nhạy cảm với gluten trong chúng.

Trái cây chứa đường tự nhiên, vitamin, chất khoáng, thảo dược và chất xơ sẽ giúp cơ thể tăng cường khả năng miễn dịch và giảm cơn đau dạ dày.

Bữa trưa, hãy ăn khẩu phần cân đối bao gồm protein (thịt gà, cá, nấm, các loại đậu…), mỡ tốt (bơ tinh chế, dầu oliu, dầu cám gạo, dầu hạt gai…) và các loại rau sẽ giúp bạn linh hoạt và năng động. Bữa tối nhẹ gồm các chất dinh dưỡng chính sẽ giúp bạn ngủ tốt hơn và tăng cường sức khỏe hệ tiêu hóa.

Ăn đúng cách cho người đau dạ dày

 - Đồ ăn thái nhỏ, nấu chín kỹ, mềm làm giảm áp lực hoạt động cho chức năng tiêu hóa ở dạ dày. Luộc, hấp, om thức ăn giúp người đau dạu dày dễ tiêu hóa, hấp thu hơn các món xào, rán.

 - Ăn chậm nhai kỹ để gia tăng sự bài tiết của nước bọt giúp trung hòa tính axít trong dạ dày. Tránh ăn một lần quá no khiến dạ dày căng cứng, tiết nhiều acid. Chia các bữa ăn làm nhiều lần trong ngày giúp dạ dày thường xuyên có thức ăn để trung hòa acid.

- Không ăn thức ăn khô, không nên ăn cơm chan canh  để tránh nhai không kỹ, làm tăng gánh nặng cho dạ dày.

- Dùng thức ăn ấm trong khoảng 40-50 độ C giúp dễ tiêu hóa, hấp thu. Đồ ăn lạnh hoặc quá nóng làm dạ dày co bóp mạnh hơn.

- Sau ăn không nên lao động, chạy nhảy ngay.

Chế độ ăn uống hợp lý kết hợp với pháp đồ trị đau dạ dày hiệu quả chẳng những giúp người bị viêm loét dạ dày - tá tràng mau chóng khỏi bệnh mà còn ngăn ngừa tái phát một cách lâu dài.