Nhiều khó khăn trong thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch giảm sinh và nâng cao chất lượng dân số

Ngày 27/7, Tổng cục DS-KHHGĐ (Bộ Y tế) đã tổ chức Hội thảo “Các giải pháp nhằm đạt chỉ tiêu giảm sinh và nâng cao chất lượng dân số do Quốc hội và Chính phủ giao năm 2016”.

Tham dự Hội thảo có Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến; ông Nguyễn Văn Tân, Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục DS-KHHGĐ; ông Lê Cảnh Nhạc và ông Hồ Chí Hùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ cùng nhiều đại biểu là các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực y tế - dân số; lãnh đạo các Chi cục DS-KHHGĐ các tỉnh/thành phố trên cả nước.

Theo báo cáo của Tổng cục DS-KHHGĐ, năm 2016 là năm đầu tiên thực hiện giai đoạn II của Chiến lược Dân số-Sức khỏe sinh sản Việt Nam (2011-2020); song do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan nên kết quả thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch trong 6 tháng đầu năm thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2015.

Theo báo cáo của 63 tỉnh/thành, trong 3 tháng đầu năm 2016, số sinh là 219.976 trẻ, so với cùng kỳ năm 2015, số sinh tăng 4,7%; số sinh con thứ 3 trở lên tăng 3,7%. Dự tính 6 tháng đầu năm 2016, số sinh tăng 9,9%; số sinh con thứ 3 trở lên tăng 7,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Do đó, ước tính cả năm 2016, chỉ tiêu giảm sinh có thể khó đạt kế hoạch.

Việt Nam duy trì mức sinh thay thế, song vẫn còn khác biệt giữa các vùng, các tỉnh/thành phố. Năm 2015, có 13/63 tỉnh có mức sinh thấp (TFR<1,8 con); 14/63 tỉnh ở mức sinh thay thế (1,82,5). Hiện còn 3/6 vùng kinh tế - xã hội chưa đạt mức sinh thay thế.

Báo cáo cũng nêu rõ những khó khăn mà ngành Dân số gặp phải trong quá trình thực hiện các mục tiêu như tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên có xu hướng tăng lên, khoảng cách chênh lệch mức sinh giữa các khu vực chưa được khắc phục; tỷ lệ sử dụng biện pháp tránh thai có xu hướng giảm (khoảng 0,9%/năm); tỷ số giới tính khi sinh tiếp tục tăng cao, ngày càng lan rộng, nghiêm trọng; chương trình nâng cao chất lượng dân số đầu đời thông qua tầm soát bệnh tật trước sinh (kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân, sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh, hạn chế kết hôn cận huyết thống) chưa có khả năng mở rộng dù nhu cầu sử dụng dịch vụ này của người dân tăng lên nhanh chóng.

Các lãnh đạo chủ trì Hội thảo. Từ trái qua: TS Lê Cảnh Nhạc, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ; GS.TS. Nguyễn Viết Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế; ông Nguyễn Văn Tân, Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục DS-KHHGĐ; ông Hồ Chí Hùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ. Ảnh: N.Mai

Bên cạnh đó, ngân sách Trung ương, nguồn vốn chính thực hiện chương trình DS-KHHGĐ chưa được cấp có thẩm quyền giao; chính sách, chế độ, định mức chi các hoạt động, chi phí dịch vụ trong chương trình DS-KHHGĐ còn thấp...

Trước tình hình trên, Tổng cục DS-KHHGĐ đề xuất một số giải pháp như tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện các chỉ tiêu, kế hoạch đã đề ra. Vận động các cấp ở Trung ương và địa phương hỗ trợ để có thêm kinh phí triển khai các hoạt động cần thiết của chương trình; đổi mới các nội dung, hoạt động tuyên truyền, giáo dục, tư vấn trực tiếp tại cộng đồng về chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác DS-KHHGĐ.

Đồng thời, tổ chức triển khai có hiệu quả Chiến dịch tăng cường tuyên truyền, vận động lồng ghép cung cấp dịch vụ KHHGĐ/SKSS; triển khai có hiệu quả hoạt động sàng lọc trước sinh, sơ sinh, tư vấn tiền hôn nhân và các can thiệp nâng cao chất lượng dân số trong kế hoạch 2016; nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ DS-KHHGĐ…

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo. Ảnh: N.Mai

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, GS.TS. Nguyễn Viết Tiến ghi nhận những kết quả đáng khích lệ mà ngành Dân số đã đạt được như duy trì mức sinh thay thế; bước đầu khống chế được tốc độ mất cân bằng giới tính khi sinh góp phần nâng cao chất lượng dân số...

Bên cạnh đó, theo Thứ trưởng Bộ Y tế, công tác dân số phải đối mặt với rất nhiều khó khăn như nhiều địa phương vẫn có sự chênh lệch lớn tỷ số giới tính khi sinh giữa trẻ em trai và trẻ em gái; nhiều vùng vẫn có mức sinh cao nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn; việc 

sàng lọc trước sinh và sơ sinh

 tuy đã được triển khai nhưng chưa đạt được kết quả như mong muốn; già hóa dân số đang diễn ra nhanh chóng cũng đặt ra thách thức lớn cho công tác dân số trong thời gian tới...

"Làm sao để đến năm 2020, chúng ta nhận được sự chúc mừng, hoan nghênh của Chính phủ, Quốc hội và đặc biệt là của người dân Việt Nam là điều hết sức quan trọng. Tuy nhiên, đây không phải là việc đơn giản nếu như lộ trình, kế hoạch và cách làm của chúng ta không phù hợp, không sát với tình hình thực tiễn", GS.TS. Nguyễn Viết Tiến nhấn mạnh.

Thay mặt lãnh đạo Tổng cục DS-KHHGĐ, ông Nguyễn Văn Tân nhấn mạnh, trong thời gian tới, phía Tổng cục DS-KHHGĐ sẽ quan tâm hơn nữa đến cácvấn đề mà lãnh đạo Bộ Y tế chỉ đạo, cả về quy mô, cơ cấu và chất lượng dân số. Theo ông Nguyễn Văn Tân, trong bối cảnh thiếu hụt các nguồn kinh phí từ Trung ương như hiện nay, việc tranh thủ các nguồn lực tại địa phương kết hợp đẩy mạnh xã hội hóa phương tiện tránh thai và hàng hóa sức khỏe sinh sản là rất cần thiết.

Để nâng cao chất lượng dân số, thời gian tới, Tổng cục DS-KHHGĐ sẽ tiếp tục duy trì và đẩy mạnh sàng lọc trước sinh và sơ sinh; tư vấn tiền hôn nhân; can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh đồng thời tăng cường chăm sóc sức khỏe người cao tuổi trong bối cảnh già hóa dân số đang diễn ra nhanh chóng như hiện nay.

Theo GiadinhNet