Thắt ống dẫn tinh và những điều cần hiểu

Vợ mang bầu ngay cả khi đã triệt sản

Vì đã không còn khả năng nuôi, một cặp vợ chồng ở Đài Bắc quyết định đã đến lúc ngừng sinh con sau khi họ có 3 đứa trẻ. Có nhiều hình thức kiểm soát sinh sản, họ đã thảo luận và quyết định rằng người chồng nên tiến hành thắt ống dẫn tinh để cặp đôi vẫn có thể tận hưởng đời sống tình dục. Tuy nhiên, mọi thứ đã không theo kế hoạch vì chỉ hai năm sau cuộc phẫu thuật, người vợ đã sốc khi biết rằng mình đã có thai lần nữa!

Theo truyền thông, người vợ đã đăng trên một nhóm Facebook về vấn đề của mình và nói rằng cô đã bất ngờ mang thai lần nữa mặc dù chồng cô đã cắt ống dẫn tinh hai năm trước. Trong tháng 4 năm nay, cô đã đi đến bác sĩ và phát hiện ra mình có thai, vì vậy họ cho rằng việc thắt ống dẫn tinh đã thất bại.

Bác sĩ phụ khoa nói rằng họ nên tham khảo bác sĩ tiết niệu đã thực hiện phẫu thuật cho người chồng vì có thể họ phải mắc sai lầm. Do đó, cặp vợ chồng đã đến bác sĩ tiết niệu với báo cáo mang thai để yêu cầu một lời giải thích và bác sĩ đã choáng váng.

Sau khi kiểm tra thêm, bác sĩ nói với hai vợ chồng rằng người chồng có tinh trùng cực kỳ khỏe, có thể bơi rất giỏi và người vợ rất dễ thụ thai. Bác sĩ tiết niệu cho biết, dựa trên phân tích về tinh dịch của người đàn ông, anh ta chỉ có một lượng nhỏ tinh trùng di động nhưng những tinh trùng còn lại này thì siêu mạnh.

Ông nói thêm rằng người chồng này có siêu tinh trùng và khuyên anh nên đi thắt ống dẫn tinh khác. Người vợ đề cập trong bài đăng rằng họ không có lựa chọn nào khác ngoài việc đi phá thai vì đơn giản là họ không đủ tiền để sinh con.

Cư dân mạng khi đọc bài viết thì không biết nên khóc hay cười. Nhiều bình luận nói rằng vì tinh trùng của chồng rất mạnh, con cái họ sẽ là người bơi giỏi hoặc vận động viên chạy bộ khi chúng lớn lên. Những người khác lại hài hước trêu người vợ cũng nên hiến tinh trùng của chồng mình cho những người cần nó.

Trên thực tế, những trường hợp chồng đã thắt ống dẫn tinh nhưng vợ vẫn "dính bầu" cũng không phải là hiếm. Năm 2016, TS.BS Lê Vương Văn Vệ, Giám đốc BV Nam học và Hiếm muộn Việt - Bỉ, Hà Nội từng chia sẻ về một trường hợp 2 vợ chồng ở Hà Nội quyết định làm thủ tục thắt ống dẫn tinh sau khi sinh đủ 2 con.

Tuy nhiên, chỉ sau chưa đầy 2 tháng, cả hai hốt hoảng tới gặp bác sĩ khi vợ có biểu hiện khác thường. Kết quả là vợ anh lại dính bầu. Điều đáng nói, dù cả hai khá hạnh phúc nhưng người chồng không khỏi hoài nghi vợ. Khi kiểm tra xét nghiệm tinh dịch, bác sĩ phát hiện ống dẫn tinh của người chồng đã thông trở lại.

Cũng theo TS.BS Vệ, thông thường sau khi chồng thắt ống dẫn tinh, vợ sẽ không thể mang thai. Nhưng trong thực tế, có một tỷ lệ nhỏ có khả năng dính bầu ngoài ý muốn. Xuất hiện hiện tượng này có một số khả năng:

- Thắt ống dẫn tinh không lâu vợ lại mang thai. Đó là do tinh trùng còn sót lại trong ống dẫn tinh và túi tinh vẫn còn khả năng sống tiếp trong vòng 2-3 tháng. Vì vậy, tinh dịch phóng ra vẫn có tinh trùng.

- Có thể phẫu thuật thắt ống dẫn tinh đã xảy ra sai sót, ống dẫn tinh không được thắt thực sự mà chỉ thắt các sợi dây chằng hoặc huyết quản quanh ống tinh. Cũng không loại trừ khả năng ống dẫn tinh phát triển khác thường, một bên tinh hoàn có hai ống dẫn tinh, thuộc loại dị dạng trùng lặp. Do đó, chỉ thắt một ống đương nhiên có khả năng mang thai.

- Ngoài ra, cũng có thể sau khi thắt ống dẫn tinh một thời gian dài vợ có bầu, điều này có thể do ống dẫn tinh cắt quá ít, đoạn đứt chưa xử lý bao lại; khi thắt bị bong hoặc thắt không chặt, cũng có khả năng do áp lực tinh trùng lọt ra ngoài.

Bác sĩ triệt sản cho đàn ông như thế nào

Bác sĩ Trà Anh Duy cho biết phương pháp triệt sản nam phổ biến hiện nay là cắt - cột ống dẫn tinh (vasectomy). Đây là cách ngừa thai hiệu quả, kinh tế và an toàn nhất. Phẫu thuật viên tiến hành cắt bỏ từ một đến hai cm ống dẫn tinh rồi cột kín hai đầu khiến cho tinh trùng không có đường ra và tự tiêu tại tinh hoàn, sau đó tan đi.

Kỹ thuật triệt sản này chỉ cắt đường ra của tinh trùng mà không ngăn dịch từ túi tinh và tuyến tiền liệt. Do vậy sau khi triệt sản, lượng tinh dịch của quý ông vẫn như cũ.

Thủ thuật cũng không làm ảnh hưởng đến các tế bào tiết testosterone nên lượng testosterone của quý ông sau khi triệt sản vẫn bình thường. Nhờ đó, bệnh nhân vẫn giữ nguyên khả năng tình dục, không làm mất hay giảm lượng lông, râu vốn chịu ảnh hưởng bởi nồng độ testosterone trong cơ thể.

Một phương pháp triệt sản ở nam khác là làm tắc ống dẫn tinh xuyên da (percutaneous vasal occlusion). Kỹ thuật viên tiêm hóa chất trực tiếp vào ống dẫn tinh nhằm làm tắc ống dẫn tinh tạm thời (sử dụng polymer) hoặc vĩnh viễn (dùng tác nhân gây xơ hóa). Tuy nhiên biện pháp này ít được sử dụng.

Theo bác sĩ Duy, triệt sản nam cho tỷ lệ ngừa thai thành công gần như 100%. Nghiên cứu ghi nhận cứ 100 người nữ quan hệ với bạn tình đã cắt ống dẫn tinh thì chưa đến một người có khả năng mang thai.

Lưu ý sau khi cột ống dẫn tinh, lượng tinh trùng còn sót lại trên đường đi của tinh trùng nên thủ thuật này không có tác dụng ngừa thai ngay lập tức. Vì chu trình sống của tinh trùng kéo dài khoảng ba tháng nên các cặp đôi cũng cần kiêng tương ứng thời gian đó để tinh dịch hoàn toàn hết hẳn tinh trùng. Hoặc ít nhất 20 lần xuất tinh thì mới an toàn khi quan hệ mà không dùng biện pháp tránh thai nào. Do vậy bác sĩ khuyên các cặp đôi đã triệt sản nên sử dụng biện pháp tránh thai tạm thời cho đến sau ba tháng.

Quý ông đã triệt sản sau cột ống dẫn tinh, sau ba tháng nên thử tinh dịch đồ để xem trong tinh dịch còn tinh trùng hay không. Nên tinh dịch đồ trả về kết quả là tinh dịch không còn tinh trùng thì có thể yên tâm về phương pháp ngừa thai này.

Bác sĩ Duy khuyến cáo phương pháp ngừa thai trên chỉ phù hợp cho các quý ông đã có đủ con và không muốn sinh nữa. Với ưu điểm là thủ thuật đơn giản, chỉ gây khó chịu chút ít, thời gian hồi phục nhanh. Tuy nhiên việc triệt sản không không ngăn ngừa được bệnh lây truyền quan đường tình dục, bao gồm cả HIV. Vì vậy quý ông nên cân nhắc sử dụng bao cao su khi quan hệ, nhất là những người có nhiều bạn tình.

Việc triệt sản vĩnh viễn phải thực hiện tại phòng khám chuyên khoa hoặc cơ sở y tế mới đảm bảo an toàn. Một số ít bệnh nhân có thể bị biến chứng xuất huyết hoặc tụ máu, nhiễm trùng, u hạt do tinh trùng, hội chứng đau sau cắt ống dẫn tinh.

Mặc dù độ đảm bảo hiệu quả rất cao song bác sĩ Duy khẳng định không có phương pháp triệt sản nào ngừa thai hoàn toàn 100%. Triệt sản nam có thể thất bại do hai đầu cột ở ống dẫn tinh lâu ngày bị hoại tử bung ra và tinh trùng len lỏi qua được hai đầu ống.