Thúc đẩy già hóa năng động và sức khỏe tâm thần người cao tuổi: Vì một ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng

Già hóa dân số là một hiện tượng mang tính toàn cầu. Hầu hết tất cả các quốc gia trên thế giới đều đang có sự gia tăng cả về quy mô và tỷ lệ người cao tuổi trong dân số.

Năm 2019, cộng đồng ASEAN có hơn 45 triệu người từ 65 tuổi trở lên, chiếm 7% tổng dân số ASEAN. Con số này sẽ tăng lên là 132 triệu người, chiếm 16,7% tổng dân số ASEAN vào năm 2050. 4/10 quốc gia thành viên gồm: Singapore, Thái Lan, Việt Nam và Malaysia đang trong giai đoạn già hóa dân số. Tuy nhiên, đến năm 2050, tất cả các quốc gia này sẽ trở thành quốc gia siêu già. Các quốc gia còn lại đã, đang ở thời kỳ dân số già hoặc già hóa dân số.

Nếu biết cách huy động, khai thác tiềm năng, già hóa dân số có thể mang lại những đóng góp không ngừng cho xã hội. Tuy nhiên, việc chuyển đổi cơ cấu nhân khẩu học này cũng tạo ra những thách thức không nhỏ về mặt chính sách đối với tăng trưởng kinh tế, ngân sách chính phủ và những ngành chủ chốt như thị trường lao động, hưu trí, y tế và dưỡng lão, tác động đến cuộc sống của mỗi cá nhân, gia đình, xã hội và cộng đồng trên toàn cầu.

Trong khuôn khổ các sự kiện thuộc năm Chủ tịch ASEAN, Việt Nam đã phối hợp cùng các đối tác tổ chức Hội thảo Quốc tế Tăng cường hợp tác giữa các bên nhằm thúc đẩy già hóa năng động và sức khỏe tâm thần người cao tuổi trong ASEAN. Đây là thời điểm thích hợp để tái khẳng định tầm quan trọng của sự hợp tác giữa các quốc gia thành viên ASEAN trong việc xây dựng chính sách hỗ trợ, chăm sóc người cao tuổi và tăng cường hợp tác giữa các bên liên quan trong khu vực.

Hội thảo có sự tham dự của hơn 150 đại biểu đến từ Ban Thư ký ASEAN, các Quốc gia thành viên ASEAN, các cơ quan Liên hợp quốc, tổ chức quốc tế, các cơ quan đại diện ngoại giao tại Việt Nam, các tổ chức phi chính phủ, các học giả và các bên liên quan theo cả hình thức trực tuyến và trực tiếp.

Được tổ chức trong hai ngày 18-19/11/2020, Hội thảo bao gồm 6 phiên làm việc thảo luận toàn diện các nội dung:

Phiên 1: Khai mạc và tổng quan

Phiên 2: Ứng phó của Hệ thống y tế trong bối cảnh già hóa dân số

Phiên 3: Cải thiện sức khỏe tâm thần của người cao tuổi

Phiên 4: Tạo môi trường thân thiện với người cao tuổi

Phiên 5: Vai trò và Sự hợp tác của các cơ quan liên quan trong xã hội đang già hóa

Phiên 6: “MỘT ASEAN GẮN KẾT VÀ CHỦ ĐỘNG THÍCH ỨNG: Định hướng tương lai”

Với chủ đề ASEAN 2020 "Gắn kết và chủ động thích ứng", Hội thảo đã đưa ra bức tranh tổng thể về già hóa dân số trong cộng đồng ASEAN, đề xuất những khuyến nghị quan trọng trong việc thúc đẩy các thích ứng có ý nghĩa lớn đối với tình trạng già hóa dân số. Đó là các biện pháp ứng phó dựa trên cơ sở bình đẳng và không phân biệt đối xử, thúc đẩy tầm nhìn về một tuổi già hạnh phúc và khỏe mạnh hướng đến xây dựng một cộng đồng ASEAN gắn kết, chủ động thích ứng trong thúc đẩy già hóa năng động, khỏe mạnh.

Bà Naomi Kitahara, Trưởng đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam: "Già hóa là một thắng lợi của sự phát triển. Chúng ta cần thay đổi mục tiêu từ đơn thuần hỗ trợ cho cuộc sống của người cao tuổi sang giúp đỡ người cao tuổi có một cuộc sống tích cực, để họ có thể tiếp tục đóng góp cho sự phát triển của xã hội và quốc gia".

Giáo sư Yasuhiro Yamada, Trợ lý đặc biệt của Chủ tịch ERIA về các vấn đề tại Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam: “Già hóa dân số sẽ gia tăng một cách nhanh chóng, do đó cần có những hành động ứng phó kịp thời càng sớm càng tốt. Già hóa dân số có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tinh thần, sa sút trí tuệ trong tương lai. Nếu lường trước được các yếu tố của già hóa dân số sẽ giúp các nước có sẵn cơ sở hạ tầng để đáp ứng, khắc phục những bất lợi do tình trạng này gây ra”.

Thứ trưởng Bộ Y tế Việt Nam Trương Quốc Cường: "Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng, phát huy vai trò và chăm sóc, bảo vệ người cao tuổi trong đó có chăm sóc y tế và không ai bị bỏ lại phía sau. Dân tộc Việt Nam có truyền thống tốt đẹp từ ngàn đời nay luôn kính trọng người cao tuổi. Nhiều chính sách, chương trình chăm sóc sức khỏe, chăm sóc người cao tuổi đã được Việt Nam ban hành và thực hiện".

Phương Liên/Thế Ân/Tiến Dương/Thanh Huyền