Tinh trùng được hình thành như thế nào?

Tinh trùng là tế bào sinh sản của nam giới, mang bộ nhiễm sắc thể đơn bội, 23 nhiễm sắc thể. Quá trình hình thành tinh trùng phải mất từ 10 – 12 tuần. Song chỉ cần 1 lần sốt 38, 5 độ có thể ức chế quá trình sinh tinh trong khoảng 6 tháng.

Tinh trùng là gì?

Tinh trùng là tế bào đơn bội – tế bào sinh sản ở nam giới, mang bộ nhiễm sắc thể đơn bội, 23 nhiễm sắc thể Tinh trùng được đặc biệt hóa cao độ để thực hiện chức năng sinh sản là di chuyển trong đường sinh dục nữ, nhận biết trứng và thụ tinh cho trứng.

Ở hầu hết các động vật có vú (bao gồm cả con người) tinh trùng là tế bào quyết định đến giới tính của con sau này. Chính vì vậy, mà trứng luôn luôn mang nhiếm sắc thể X còn tinh trùng mang nhiễm sắc thể X và Y.

Tinh trùng bình thường có một đầu hình oval và một đuôi dài. Tinh trùng trưởng thành và hoàn thiện có kích thước  rất nhỏ, mỗi tinh trùng có kích thước 65-70 µm vì thế không thể nhìn thấy tinh trùng bằng mắt thường.

Về cấu tạo, tinh trùng có đầy đủ phần đầu, thân và đuôi:

- Phần đầu có chứa nhân và màng sinh chất. Đầu tinh trùng dài 5µm, phía trước có cực đầu, phía sau có cực cuối, ở giữa là nhân mang chất liệu di truyền.

- Thân tinh trùng bao gồm ty thể, axoneme, các vi ống, bao trung tâm. Thân tinh trùng dài 5µm, rộng 1 µm, gồm 1 trục giữa, quanh trục giữa có dây xoắn mầu, 2 đầu là trung thể. Bọc quanh khúc giữa là 1 màng mỏng nguyên sinh chất.

- Đuôi tinh trùng dài 40 µm. Đuôi được tạo thành bởi các sợi dây dài bao gồm 1 cặp trung tâm được bao quanh bởi 2 vòng, mỗi vòng có 9 dây. Đuôi mỏng dần và thon giúp cho tinh trùng có thể quẫy đuôi và di chuyển được thuận lợi.

Theo các chuyên gia, tinh trùng là một phần của tinh dịch, là yếu tố quyết định sự sinh sản. Tinh trùng của nam giới được tinh hoàn sản xuất đều đặn mỗi ngày, mỗi giờ và được lưu giữ trong túi tinh, trộn lẫn cùng với một số chất dịch khác để tạo thành tinh dịch. Tất cả mọi dấu hiệu bất thường về tinh trùng đều có thể ảnh hửng đến sức khỏe sinh sản của nam giới.

Một số điều bạn có thể chưa biết về quá trình hình thành tinh trùng

Tinh trùng mất 10 – 12 ngày để trưởng thành:

Tinh trùng được sinh ra tạ các ống sinh tinh trong tinh hoàn. Sau đó chúng đi vào mào tinh để trải qua giai đoạn trưởng thành trước khi xuất tinh. Toàn bộ quá trình từ tinh nguyên bào cho đến tinh trùng mất khoảng 70 ngày.

Tuy nhiên, để trưởng thành về mặt chức năng, tinh trùng phải trải qua giai đoạn mào tinh tại tinh hoàn khoảng 12 – 21 ngày. Như vậy, tổng cộng mất khoảng 10 – 12 ngày để hình thành tinh binh từ nguyên bào đến giai đoạn trưởng thành hoàn toàn và chuẩn bị xuất tinh.

Khi nào tinh trùng chết?

Nếu không có hiện tượng phóng tính, tức là tinh trùng sẽ chết, thoái hóa và bị hấp thụ bởi biểu mô của mào tinh. Khi được phóng tinh, tinh trùng sẽ đi theo ống dẫn tinh, sau đó trộn lẫn với tinh dịch của tuyến tiền liệt, túi tinh, tuyến hành nạo đạo và cuối cùng xuất tinh theo đường niệu đạo.

Mỗi ngày tinh hoàn xuất khoảng 50 – 150 triệu tinh trùng:

Mỗi ngày có khoảng vài trăm triệu tinh trùng được sinh ra từ mỗi tinh hoàn. Quá trình này bắt đầu từ thời điểm dạy thì và kéo dài trong suốt cuộc đời. Hiện tượng sinh tinh giảm khi nam giới bước vào tuổi từ 40 – 45.

Khi sinh tinh giảm thì sẽ giảm cả về số lượng và chất lượng tinh trùng. Điều này làm hạn chế nhiều sự thụ tinh bình thường khi giao hợp dẫn đến tình trạng vô sinh.

Sốt cao trên 38,5 độ có thể ức chế sinh tinh trong 6 tháng

Theo tổ chức  Y tế Thế giới, sốt trên 38,5 độ C có thể ức chế quá trình sinh tinh trong 6 tháng (số lượng tinh trùng thấp, chất lượng yếu). Lúc này, quá trình sinh tinh vẫn diễn ra nhưng số lượng ít, chất lượng thấp. Ngoài ra, nhiệt độ cao có thể gây tổn thương AND trong tinh trùng.

Năm 1988 Thonneau và cộng sự thực hiện phân tích trên nhiều báo cáo đã ghi nhận tăng nhiệt độ làm giảm sinh tinh và tăng tỷ lệ tinh trùng dị dạng. Tác giả này cũng cho rằng ở những tài xế lái xe đường dài có thể do tư thế ngồi lâu và điều kiện làm việc khiến nhiệt độ bìu tăng, dẫn đến giảm sinh tinh và vô sinh.

Nghiên cứu tại bệnh viện Từ Dũ cũng chỉ ra, nhóm bệnh nhân có nghề nghiepejt ài xế đường dài có tỉ lệ bất thường về độ di động của tinh trùng cao nhất so với nhóm nguy cơ khác. Chất lương tinh trùng của nhóm bệnh nhân làm việc trong môi trường nóng như bếp, thợ hàn… cũng thấp hơn.

Chế độ ăn cũng làm giảm chất lượng tinh trùng:

Chế độ ăn thiếu vitamin A, E và một số  axit béo, axit amin và kẽm có thể ảnh hưởng trực tiếp lên tinh hoàn và gây giảm sinh tinh. Thiếu vitamin B làm ảnh hưởng đến quá trình dinh tinh do tác động trực tiếp lên tuyến yên và gián tiếp lên tinh hoàn.

Bên cạnh đó, nhiều quan điểm cho rằng thức ăn hiện đại chứa nhiều hóa chất độc hại có thể ức chế quá trình sinh tinh ở nam giới.