Tránh xa tetrodotoxin - độc tố trong cá nóc đủ khả năng giết chết 30 người

Thứ Ba, 14/05/2019 10:06 AM (GMT+7)

Mới đây, một gia đình 4 người ở Kiên Giang nguy kịch do bị ngộ độc cá nóc. Cùng tìm hiểm về độc tố tetrodotoxin trong cá nóc và cách chọn cá an toàn.

Bốn người trong một gia đình bị ngộ độc sau khi ăn cá nóc

Vợ chồng ông Nguyễn Văn Bình cùng hai con ở Kiên Giang sau khi ăn cơm với cá nóc chiên đã nôn ói, tím tái cơ thể.

Bé trai 6 tuổi tử vong tại bệnh xá trên đảo Thổ Chu. Vợ chồng ông Bình cùng con trai lớn 15 tuổi được lực lượng Vùng Cảnh sát biển 4 đưa vào Trung tâm Y tế huyện Phú Quốc cứu chữa.

Hiện 3 bệnh nhân chưa phục hồi sức khỏe, đang được chăm sóc y tế đặc biệt.

Tetrodotoxin - độc tố trong cá nóc đủ khả năng giết chết 30 người

canoc

Ở Việt Nam, cá nóc có gần 70 loài khác nhau, sống ở nước mặn nhiều hơn ở nước ngọt. Loại cá nóc độc người dân ăn thường có thân dài từ 4 - 40cm, chắc, vây ngắn, đầu to, mắt lồi, thịt trắng. chất độc của cá tập trung ở da, ruột, gan, cơ bụng, tinh hoàn và nhiều nhầt ở trứng cá, vì vậy con cái độc hơn con đực và đặc biệt mùa cá đẻ trứng, chất độc đó gọi là tetrodotoxin (TTX).

Chất độc tập trung ở da, ruột, gan, cơ bụng, túi tinh và nhiều nhất là trứng cá nóc. Đây là loại độc tố thần kinh (Tetrodotoxin), độc gấp 1.200 lần so với cyanua. Độc tố của một con cá nóc đủ giết chết 30 người.

Tetroditoxin có trong cá nóc được coi là một trong những chất có độc tính mạnh nhất đối với hệ thần kinh và tim mạch, song những nghiên cứu khoa học trước đây cho thấy có thể sử dụng chất độc này để điều chế thuốc tê, hạ huyết áp, điều trị các bệnh viêm phế quản, kích thích hoạt động của hệ thần kinh, hệ tuần hoàn và hỗ trợ điều trị nghiện ma túy, rượu, thuốc lá...

Ở vùng biển nước ta có rất nhiều loài thủy sản có khả năng tạo ra độc tố. Có sáu loại độc tố tìm thấy trong thủy sản: tetrodotoxin - độc tố thần kinh, ciguatera, DSP - độc tố gây tiêu chảy, PSP - độc tố gây chứng liệt cơ, NSP - độc tố gây loạn thần kinh, ASP - độc tố gây chứng mất trí nhớ.

Trong các loài thủy sản, cá nóc chứa nhiều độc tố nhất. Người ta tìm thấy nhiều chất độc có ở các bộ phận khác nhau của cá như: trong buồng trứng có tetrodonin, axit tetrodonin, tetrodotoxin, trong gan có hepatoxin. Ở da và trong máu cá cũng tìm thấy các loại chất độc trên. Thịt cá thường không độc, nhưng khi cá chết, cá bị ươn thối, chất độc từ buồng trứng, gan sẽ ngấm vào thịt cá. Khi đó thịt cá trở nên độc.

Cách nhận biết cá nóc

Đặc điểm quan trọng để nhận biết và phân biệt với các loài cá khác là cá nóc không có vây bụng và các vây đều không có gai cứng. Vây lưng và vây hậu môn nằm đối diện hoặc gần đối diện với nhau và chúng nằm cách xa vây ngực, gần với vây đuôi. Vây đuôi thường tròn hoặc bằng hoặc lõm nông (trừ cá nóc ba răng có vây đuôi chẻ sâu). Cá nóc không có khe mang, chỉ có lỗ mang và ngay sau lỗ mang là gốc vây ngực. 

Thân cá nóc không có vảy. Cá nóc nhím có gai sắc nhọn như lông nhím. Cá nóc hòm có lớp giáp cứng liên kết với nhau thành hình hộp bao quanh cơ thể. Miệng cá nóc bé nhưng răng khoẻ; xương hàm và xương gần hàm gắn liền với nhau thành mỏ cứng thích nghi với các loài thức ăn có vỏ cứng.

Cá nóc không có xương sườn và các xương dăm ở phần thịt. Dạ dày cá có thể co dãn và ở nhiều loài cá nóc có thể hút được nhiều nước hoặc không khí để làm phồng tròn bụng lên như quả bóng.

Lan Anh

Cùng chuyên mục

Nam giới trước khi kết hôn nên làm những xét nghiệm nào?

Siêu âm tinh hoàn, tinh dịch đồ, bệnh lây truyền qua đường tình dục, kiểm tra nhóm máu, chức năng gan, thận…...

Tải về

Phóng sự: Quan tâm chăm sóc SKSS VTN/TN:Vì một thế hệ chủ động, tự tin phát triển bản thân và xây dựng đất nước

Lứa tuổi vị thành niên, thanh niên là giai đoạn chuyển tiếp từ tuổi ấu thơ sang người lớn. Đây là giai đoạn...

Phóng sự: Vai trò của chính sách hỗ trợ điều trị vô sinh, hiếm muộn trong giải quyết vấn đề mức sinh thấp

Nhờ thành công của chương trình Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, Việt Nam đã đạt mức sinh thay thế với 2,1 con/...

Một số lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp

Nhiều phụ nữ tìm đến các biện pháp tránh thai khẩn cấp để giúp tránh thai sau khi quan hệ tình dục không an toàn....