Triệu chứng, nguyên nhân và khắc phục triệu chứng mất ngủ ở người già

Mất ngủ thường xuyên sẽ ảnh hưởng xấu đến tinh thần và sức khỏe của người già. Chính vì vậy, việc tìm nguyên nhân, cách điều trị sao cho phù hợp là điều quan trọng, giúp tăng chất lượng cuộc sống và cải thiện sức khỏe.

Mất ngủ và mất ngủ ở người già

Giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng giúp ổn định các hoạt động sinh lý của cơ thể và một giấc ngủ ngon hết sức cần thiết cho cuộc sống. Mất ngủ, khó ngủ là triệu chứng thường gặp ở tất cả các nhóm tuổi, nhưng phụ nữ gặp nhiều hơn nam giới, đặc biệt ở người lớn tuổi.

Người ta ước tính rằng khoảng 48% những người trên 50 tuổi bị mất ngủ với các biểu hiện khó duy trì giấc ngủ và thường thức dậy vào buổi sớm, khó khăn để tiếp tục ngủ lại, không thấy khoẻ khoắn sau giấc ngủ... Người già mất ngủ thường xuyên sẽ gây ra những ảnh hưởng xấu tới sức khỏe và tinh thần.

Dấu hiệu nhận biết chứng mất ngủ ở người già

● Không ngủ được cả đêm, khi ngủ tỉnh dậy nhiều lần.

● Trằn trọc gần đến sáng mới chợp mắt được.

● Khó đi vào giấc ngủ.

● Gặp khó khăn trong quá trình duy trì giấc ngủ.

● Thức giấc trong đêm và khó ngủ lại.

● Ngủ dậy sớm hơn bình thường.

● Chất lượng giấc ngủ không đảm bảo.

Nguyên nhân

Quá trình lão hóa có liên quan đến sự thay đổi một cách tự nhiên của hệ thống sinh lý kiểm soát giấc ngủ và hành vi. Với người cao tuổi, các nguyên nhân dẫn đến tình trạng mất ngủ được chia thành 4 nhóm như sau:

Mắc các bệnh gây rối loạn giấc ngủ tiên phát: chứng ngưng thở lúc ngủ (hay gặp ở những người béo phì),hiện tượng chân tay tự cử động về đêm, gây thức giấc.

Các bệnh lý gây rối loạn giấc ngủ thứ phát: chứng đau do các bệnh cơ xương khớp (thoái hóa khớp, loãng xương...). Đau tăng lên lúc nửa đêm về sáng, khiến bệnh nhân bị tỉnh giấc và sau đó rất khó ngủ tiếp. Một số bệnh lý khác cũng gây mất ngủ như thiếu máu cơ tim gây đau ngực, tiểu đêm (do u xơ tiền liệt tuyến, tiểu đường),khó thở (do suy tim, viêm phế quản, hen).

Các bệnh lý tâm thần kinh: Bệnh trầm cảm là yếu tố lớn nhất liên quan đến rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi. Bệnh nhân thường khó bắt đầu giấc ngủ hoặc hay bị thức giấc sớm, có hiện tượng ngủ ngày. Một số người có những thời điểm bị kích động nên rất khó ngủ.

Dùng thuốc: thuốc nhóm corticoid, nội tiết tố tuyến giáp, thuốc điều trị bệnh thần kinh hoặc trầm cảm, các thuốc chẹn beta giao cảm, thuốc hạ huyết áp Methyldopa... có tác dụng phụ là gây buồn ngủ, khiến người già ngủ nhiều hơn vào ban ngày và tỉnh táo vào ban đêm.

Hậu quả

Người cao tuổi thường xuyên mất ngủ vào ban đêm sẽ gây ra những hậu quả có ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe như: Đau đầu, chóng mặt, ban ngày mệt mỏi, buồn ngủ, sa sút trí tuệ, giảm sức đề kháng của cơ thể, dễ bực tức, cáu kỉnh, sức khỏe suy giảm rõ rệt, dễ mắc các bệnh: tim mạch, trầm cảm…

Điều trị chứng mất ngủ ở người già

Theo sức khỏe đời sống, để điều trị bệnh hiệu quả, việc trước tiên là cần phải xác định nguyên nhân gây mất ngủ ở người cao tuổi là gì, chẳng hạn như mắc các bệnh liên quan tới thần kinh thì quá trình điều trị tập trung vào nguyên nhân này.

Khi đã xác định được nguyên nhân thì việc điều trị bao gồm có biện pháp dùng thuốc và không dùng thuốc trong đó biện pháp không dùng thuốc có vai trò cực kỳ quan trọng.

Điều trị bằng thuốc

Điều trị bằng thuốc có thể là dùng thuốc Tây y hoặc Đông y. Thuốc Tây y phù hợp với người bệnh mất ngủ cấp tính trong thời gian ngắn. Ngược lại, thuốc Đông y sẽ rất phù hợp với người cao tuổi bị mất ngủ lâu dài. Quá trình dùng thuốc cần tuân theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.

Điều trị không dùng thuốc

Chế độ ăn uống: Cần bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Bữa ăn đảm bảo đủ 3 chất thiết yếu: đạm (thịt, cá...),đường (gạo, bánh mì...) và mỡ (chủ yếu là dầu thực vật). Người cao tuổi nên ăn thức ăn dễ tiêu hóa có chứa nhiều vitamin, đặc biệt không sử dụng rượu bia hay các chất kích thích.